กระบวนการสร้างน้ำนมแม่ ลูกช่วยได้
เมื่อเริ่มตั้งครรภ์ได้ 8 สัปดาห์ เต้านมจะเริ่มมีการเปลี่ยนแปลง คือ ที่ลานหัวนมจะใหญ่และสีเข้มขึ้น หัวนมอาจจะตั้งขึ้น เต้านมแข็งและตึง จากนั้นจะค่อยๆขยายขนาดออก ซึ่งเต้านมใหญ่หรือเล้กนั้นขึ้นอยู่กับไขมันในเต้านม ฉะนั้นจึงไม่เกี่ยวกับการมีน้ำนมว่าจะมีปริมาณมากหรือน้อย ซึ่งขึ้นอยู่กับจำนวนต่อมน้ำนมภายในเต้านมมากกว่าเมื่อตั้งครรภ์ในช่วง 2 – 3 เดือนสุดท้ายก่อนครบกำหนดการคลอดฮอร์โมนโปรแลคตินจะมีระดับสูงขึ้น ซึ่งฮอร์โมนตัวนี้เป็นตัวการสำคัญในการผลิตน้ำนม แต่ไม่เกี่ยวกับการไหลของน้ำนม น้ำนมจะไหลออกมาได้ดีต้องมีขึ้นร่วมกับการดูดของลูกน้อย ซึ่งเราจะเรียกว่า Reflex 5 อย่าง
Reflex 3 อย่างจากลูก
1. ลูกอ้าปากหาหัวนม (Searching)
2. ลูกดูด (Sucking)
3. ลูกกลืนน้ำนม (Swallowing)
Reflex 2 อย่างจากแม่
4. Plolactin reflex (เป็น reflex จากร่างกาย) ยิ่งลูกดูดมาก ร่างกายก็จะหลั่งโปรแลคตินมาก ทำให้มีการผลิตน้ำนมมากขึ้น
5. Oxytocin reflex (เป็น reflex จากจิตใจแม่) ถ้าแม่มีอารมณ์ดี ไม่เครียด จะยิ่งทำให้การไหลของน้ำนมเป็นไปด้วยดี
Reflex ทั้ง 5 ส่งผลต่อกระบวนการสร้างและหลั่งน้ำนมตามนี้
เมื่อลูกดูดนมจากเต้าแม่จะเกิดผลดังนี้
- ทำให้ร่างกายหลั่งโปรแลคตินเพิ่มขึ้น
- มีการหลั่งออกซิโทซินจากถุงน้ำนมมายังท่อน้ำนมแล้วมาที่ลานหัวนม จากนันน้ำนมก็จะไหลเข้าปากลูก และฮอร์โมนนี้ทำให้มดลูกหดตัว ช่วยให้มดลุกเข้าอู่เร็วอีกทางหนึ่งด้วยค่ะ
ดังนั้น Reflex 5 อย่างมีความเกี่ยวเนื่องกันของการสร้างและหลั่งน้ำนม ยิ่งให้ลูกดุดนมแม่มากเพียงพอต่อความต้องการลูกเท่าไหร่ น้ำนมแม่ก็จะถูกผลิตออกมาเรื่อยๆ อย่างสม่ำเสมอ และเพียงพอต่อความต้องการของลูก ทั้งนี้คุณแม่ต้องรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ รวมถึงการทำจิตใจให้ปลอดโปร่ง ไม่มีความเครียด เพื่อส่งเสริมการหลั่งน้ำนมให้ดียิ่งขึ้นค่ะ